Rotterdam heeft hoge ambities voor de digitale toekomst van de stad. In een tweetal opeenvolgende opdrachten heeft PBLQ voor en met de gemeente Rotterdam onderzocht welke technologische (‘smart’) ontwikkelingen op de stad Rotterdam afkomen en wat die betekenen voor de samenwerkingen in de stad, voor hoogwaardige dataverbindingen (glasvezel en 5G) die nodig zijn om die ontwikkelingen te faciliteren en voor de rol die de gemeente daarbij kan spelen.
In de eerste opdracht hebben we op basis van eigen expertise, openbare bronnen en een aantal gesprekken met internationale experts in kaart gebracht welke ontwikkelingen er zijn in steden rond technologie, datagebruik en innovatie en hebben we een overzicht gemaakt welke toepassingen Rotterdam de komende tien jaar kan verwachten. Onze onderbouwde verwachting is dat de gemeente op een aantal beleidsterreinen een actieve rol zal spelen bij de digitale transformatie van de stad en dat er daarbij behoefte zal zijn aan een snelle en veilige data-infrastructuur. Daarbij concludeerden we ook dat de gemeente, met name als het gaat om digitale toepassingen met een maatschappelijk belang die niet direct binnen het gemeentelijke takenpakket vallen, nog geen gedragen strategie heeft voor de (publieke) data-infrastructuur die een rol kan spelen bij de digitale transformatie van de stad. In de tweede opdracht hebben we in gesprekken en workshops met medewerkers vanuit alle beleidsclusters van de gemeente concrete digitaliseringopgaven en -ambities met maatschappelijke waarde geïnventariseerd. Vervolgens hebben we gekeken naar de rol die een publieke data-infrastructuur daarbij kan spelen. Daarnaast hebben we samen met medewerkers van de gemeente best practices opgehaald uit steden in binnen- en buitenland. Van Stockholm en Busan (Zuid-Korea) – steden die voorop lopen in publieke data-infrastructuur, tot Den Haag en Groningen – waar in proeftuinen wordt geëxperimenteerd met innovaties ondersteund door respectievelijk glasvezel en 5G. Op basis van de opbrengsten uit de gesprekken en de workshops hebben we vier strategische beslissingen geformuleerd die we met betrokken wethouders en directeuren hebben besproken en getoetst.
Het resultaat van de eerste opdracht is een breed overzicht van realistische digitale toepassingen die de komende tien jaar (maatschappelijke) toegevoegde waarde kunnen opleveren voor Rotterdam. Verder maakten we met het gemeentelijke team de afwegingen voor het hebben van een eigen glasvezelnetwerk versus het huren van glasvezelverbindingen inzichtelijk. Naast de inzichten uit de gesprekken en de workshops leverde de tweede opdracht gedragen strategische beslissingen voor het college van B&W op. Eén van de strategische beslissingen gaat over het versterken van de oriëntatie op digitale innovatie in de beleidsclusters, zodat medewerkers samen met externe partijen digitale toepassingen kunnen herkennen, initiëren en versnellen en over het creëren van organisatiekracht om daadwerkelijk te kunnen versnellen. Een andere strategische beslissing gaat over het creëren van een operationeel team dat de regie voert op de realisatie van de data-infrastructuur in de stad en dit efficiënt combineert met andere aanpassingen van de stedelijke infrastructuur. De energietransitie, klimaatadaptatie, economie en de digitale transformatie maken dat vraagstukken rond gemeentelijke, publieke en private infrastructuur (zoals het elektriciteitsnet en het warmtenet) elkaar steeds zullen raken. Een efficiënte planning voor de stedelijke ondergrond is cruciaal om deze ingrijpende transities als gemeente effectief te faciliteren. Glasvezelverbindingen en de komst van het mobiele 5G-netwerk maken het mogelijk om moderne technologie in te zetten. Dit biedt veel kansen, maar vergt ook anticipatie, bijvoorbeeld op het inpassen van meer mobiele 5G-antennes en het kunnen voorzien in glasvezelverbindingen. Net als in andere steden zal de ondergrond de komende jaren intensief worden gebruikt, en dus open moeten, en vergt het gemeentelijke regie om de transities in goede banen te leiden. “PBLQ heeft met beide onderzoeken aangetoond een gedegen expertise van smart cities te hebben en heeft het proces met enthousiasme en voortvarendheid geleid naar de besluitvormingsfase”
De Gemeente Rotterdam over PBLQ in deze opdracht: “PBLQ heeft met beide onderzoeken aangetoond een gedegen expertise van smart cities te hebben en heeft het proces met enthousiasme en voortvarendheid geleid naar de besluitvormingsfase”.
