Door: Niels Back
‘Blijf thuis en ga niet op reis’ was en is het devies. Door de coronacrisis vielen veel verbindingen waar we dagelijks gebruik van maakten grotendeels weg. Op één na: digitale verbindingen bleken essentieel om verbonden te blijven én te raken met de wereld. Zelf bezocht ik virtueel een museum en was ik aanwezig bij concerten via een livestream. En samen met een aanzienlijk deel van Nederland maakte ik intensief gebruik van digitale verbindingen om thuis te werken.
Verbindingen zorgen voor vooruitgang en innovatie. Ze faciliteren uitwisseling van goederen en geld, maar ook van ideeën en denkbeelden. Romeinen begrepen dit en pasten dit op grote schaal toe: ze legden een imposant wegennetwerk aan door heel Europa. Dit zorgde niet alleen voor snelle verplaatsing van legereenheden, maar ook voor meer culturele en economische uitwisseling.
Om die uitwisseling ook in de 21e eeuw te bevorderen, is de aanleg van nieuwe, digitale wegen volop aan de gang. Voor het vestigingsklimaat van steden is digitale connectiviteit tegenwoordig cruciaal. Niet alleen de bereikbaarheid met snelwegen en luchthavens, ook de digitale bereikbaarheid is essentieel voor een aantrekkelijke stad. Om de stad in een snel digitaliserende en mondialiserende wereld aantrekkelijk te houden, moeten digitale wegen worden onderhouden en vernieuwd. In rap tempo gaat Nederland in deze eeuw bijvoorbeeld over van koperkabels voor internet naar glasvezelkabels. De volgende ontwikkeling staat alweer voor de deur: de grootschalige uitrol van 5G. Dit biedt onder andere grote kansen voor de zelfrijdende auto in de slimme stad, maar zorgt ook voor vragen over het inpassen van 5G-masten in de openbare ruimte.
De vraag is dan ook niet meer óf de digitale snelweg belangrijk is. De vraag is hoe lokale overheden zorgen voor zoveel mogelijk maatschappelijke waarde voor de burgers en bedrijven in de stad. Het inzetten van digitale infrastructuur voor de hele stad, doet het profijt van de digitale transformatie exponentieel toenemen. Sommige steden hebben wat dat betreft vroeg het licht gezien. Zoals Stockholm, waar al sinds 1994 door de gemeente door de hele stad glasvezel is aangelegd. Stockholm staat nu te boek als een stad waar innovatieve bedrijven graag op afkomen en Smart City-toepassingen gemakkelijk worden uitgerold. De aanwezigheid van snelle verbindingen leidt tot een spill over effect: als er snelle verbindingen liggen naar bijvoorbeeld een school, worden deze niet alleen voor digitaal onderwijs gebruikt, maar sluit je ook gemakkelijk sensoren aan om de luchtkwaliteit en de temperatuur in klaslokalen te regelen. De digitale snelweg creëert op deze manier maatschappelijke waarde en de return on investment is snel positief.
Wil je als stad optimaal profiteren van de digitale transformatie? Hiervoor zijn strategische keuzes over snelle digitale verbindingen essentieel, dat is helder. Stap 1 is onderkennen dat de digitale infrastructuur anno 2021 net zo belangrijk is als de fysieke infrastructuur, juist ook in de periode ná corona. Dan is het niet meer alle wegen leiden naar Rome, maar alle (digitale) wegen leiden naar mijn stad.